هدف: پژوهش حاضر به بررسی میزان شیوع عقب‏ماندگی ذهنی در کودکان و نوجوانان منطقه ساوجبلاغ و همچنین‏ بررسی علل احتمالی آن در این منطقه پرداخته است. روش: بدین منظور پژوهش یاد شده در دو مرحله اجرا گردید. نخست‏ با روش نمونه‏گیری خوشه‏ای 1229 کودک و نوجوانان دختر و پسر با دامنه سنی 5 تا 18 سال از مناطق شهری و روستایی‏ منطقه ساوجبلاغ انتخاب گردیده و سپس با استفاده از ماتریسهای پیشرونده ریون و مصاحبه روانپزشکی به منظور بررسی‏ میزان شیوع عقب‏ماندگی ذهنی در این منطقه این افراد مورد ارزیابی قرار گرفتند. در مرحله دوم با استفاده از پرسشنامه‏ بررسی علل عقب‏ماندگی ذهنی، آزمایش ادرار و خون علل احتمالی این اختلال در 55 کودک و نوجوان با تشخیص عقب‏ ماندگی ذهنی در مرحله اول مورد بررسی قرار گرفت. یافته‏ها: میزان شیوع این اختلال در منطقه 4/4 درصد بود که بسیار بیشتر از گزارش پژوهشهای موجود در ایران و کشورهای دیگر می‏باشد. از میان کلیه عوامل بررسی شده میزان اختلال فنیل‏ کتونوریا 6/3% در نمونه مورد بررسی بوده است که بسیار بیشتر از گزارشهای جهانی بوده و بررسیهای گسترده‏تری را در این‏ زمینه طلب می‏کند. همچنین بیش از همه می‏توان به ازدواج‏های فامیلی، زایمانهای زیاد با فواصل کم به عنوان عوامل‏ زمینه‏ساز این اختلال اشاره نمود. براساس یافته‏های جانبی این پژوهش میزان یرقان پس از تولد در این گروه از کودکان زیاد گزارش شده است که این مسئله نیز نیاز به بررسی‏های همه جانبه‏تری دارد.