مقدمه: هدف این پژوهش شناخت و مقایسه نارسایی‌های شناختی ناشی از اختلال اسکیزوفرنیا و اختلال دوقطبی نوعI  بوده است.

مواد و روش‌کار:�این بررسی از نوع توصیفی- مقایسه‌ای بوده و بر روی 58 بیمار مرد بستری در مرکز روانپزشکی رازی انجام شد. 32 نفر از بیماران تشخیص اسکیزوفرنیا و 26 نفر تشخیص اختلال دوقطبی نوعI داشتند. برای بررسی وضعیت شناختی این بیماران، آزمون معاینه مختصر روانی (MMSE) به‌کار برده شد، که شش حوزه عملکردی را می‌سنجد. برای تحلیل داده‌ها آزمون آماری t ، آزمون من- ویتنی، ضریب همبستگی و آزمون کولموگروف- اسمیرنوف به‌کار برده شد.

یافته‌ها:�نارسایی‌های شناختی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا شدیدتر بود (نمره کل بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا 44/19 و بیماران دوقطبی نوعI 35/22). این آسیب‌ها در حوزه زبان و مهارت‌های کلامی متمایز وچشمگیر بود.

نتیجه‌گیری:�نارسایی‌های شناختی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا، گسترده‌تر و عمیق‌تر از بیماران دوقطبی نوعI است.