محمدپور فهیمه، محمدی نوراله. تبیین فرایند اقدام به خودکشی در جوانان با سابقه اقدام به خودکشی: رویکردی مبتنی بر نظریه زمینهای. مجله روانپزشكي و روانشناسي باليني ايران. 1404; 31 (1)
URL: http://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-4393-fa.html
1- گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
2- گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران. ، nmohamadi@shirazu.ac.ir
چکیده: (61 مشاهده)
اهداف خودکشی یکی از مهمترین آسیبهای روانی-اجتماعی است که درک عمیق از فرایند منتهی به آن میتواند نقش بسزایی در طراحی مداخلات مؤثر ایفا کند. ازاینرو، هدف پژوهش حاضر تبیین فرایند اقدام به خودکشی در جوانان ایرانی با استفاده از رویکردی کیفی و مبتنی بر نظریه زمینهای است.
مواد و روش ها این مطالعه با رویکرد کیفی و براساس روش نظریه زمینهای انجام شد. برای جمعآوری دادهها، از مصاحبه نیمهساختاریافته استفاده گردید. جامعه پژوهش شامل جوانان 18 تا 35 ساله با سابقه اقدام به خودکشی در سال 1403 بود. از میان آنان، 23 نفر (9 مرد و 14 زن) به روش نمونهگیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. دادههای حاصل از مصاحبهها، با استفاده از رویکرد نظاممند اشتراوس و کوربین (2015) تحلیل گردید.
یافته ها براساس تحلیلهای انجامشده، مجموع مضامین نهایی بهدستآمده در این پژوهش، شامل 10 مقوله بود که از 20 مضمون به دست آمد. بدین ترتیب، پدیده مرکزی، فروپاشی روانی شناسایی شد. عوامل علی مؤثر بر این پدیده شامل احساس تبعیض و شوک روانی بودند. فشار اجتماعی و آسیب فردی نیز بهعنوان عوامل تسهیلگر عمل کردند. دراینمیان، عوامل مداخلهگر شامل زره شخصیتی، عوامل معنوی و حمایت اجتماعی شناسایی شدند. راهبردهای اتخاذشده از سوی مشارکتکنندگان در قالب مقوله اجتناب از درد تبیین شد. پیامد نهایی این فرایند نیز در قالب مقوله تلاش برای رهایی نمایان گردید.
نتیجه گیری تایج پژوهش حاضر نشان داد عوامل هیجانی، شناختی و اجتماعی متعددی در ابعاد مختلف خرد و کلان، نقش اثرگذار و چند بعدی در زمینهسازی، شناسایی و بررسی روند منجر به بروز بحران خودکشی دارند. این امر، لزوم توجه هرچه بیشتر به این عوامل را در بستر پیشگیری، سیاستگذاری و فرهنگسازی نشان میدهد.
نوع مطالعه:
پژوهشي اصيل |
موضوع مقاله:
روانپزشکی و روانشناسی دریافت: 1403/10/3 | پذیرش: 1404/6/22 | انتشار: 1404/7/18