شنبه 1 دی 1403
| English
1- معاونت تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ، تهران، ایران. ، mbeftekhari200@gmail.com
2- دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
3- معاونت تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ، تهران، ایران.
4- دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران.
2- دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
3- معاونت تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ، تهران، ایران.
4- دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران.
چکیده: (72 مشاهده)
اهداف: اختلالات روانی بخش قابل توجهی از بار بیماری ها را در سراسر جهان تشکیل می دهند. مطالعه حاضر با هدف پیاده سازی و ارزیابی رویکرد فراتشخیصی در درمان اختلالات روانی با استفاده از مدل درمانی عناصر مشترک دانشگاه جان هاپکینز انجام شد.
مواد و روش ها: مطالعه از نوع ترکیبی( کیفی-کمی) در استان سمنان انجام شد. در مرحله کیفی، عناوین اختلالات شایع سلامت روان از طریق انجام لیست آزاد با افراد جامعه و مصاحبه های فردی با افراد آگاه کلیدی، استخراج گردید.سپس ابزار مناسب جهت غربالگری این اختلالات ، روا و پایا گردید. در ادامه، پکیج مداخله جهت درمان اختلالات شایع روانی با رویکرد فراتشخیصی ، آماده ، و آموزشهای لازم جهت اجرای مداخلات به پرسنل بهداشتی درمانی داده شد. در انتها، مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی بر روی 500 نفر مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی در دو گروه مداخله ( رویکرد فراتشخیصی ) وکنترل ( درمان روتین) انجام و ارزیابی اثربخشی مداخله سنجش گردید.
یافته ها: سه اختلال روانپزشکی شامل افسردگی ، اضطراب و وسواسی اجباری به عنوان شایع ترین اختلالات روانپزشکی به همراه اختلال عملکرد از بخش کیفی مطالعه استخراج گردید. ابزار غربالگری با 76 گویه جهت سنجش این اختلالات ساخته و از طریق انجام روایی صوری ، محتوا و ملاکی، روا و پایا گردید. در این ابزار، نقطه برش جهت افسردگی، 14 ، جهت اضطراب ، 17 و برای اختلال وسواس 6 بود. سپس با حضور متخصصین و اعضای تیم تحقیق ، محتواهای آموزشی جهت انجام مداخلات فراتشخیصی آماده و توانمندسازی 30 نفر از داوطلبین شاغل در مراکز بهداشتی درمانی جهت انجام مداخلات صورت گرفت. نتایج ارزیابی اثربخشی مداخلات فراتشخیصی نشان داد که میانگین ( انحراف معیار) نمرات افسردگی، اضطراب و اختلالات وسواسی اجباری بعد از انجام مداخله/ درمان روتین در هر دو گروه کنترل و مداخله بطور معنی داری کاهش یافته است، اما تاثیر مداخله با رویکرد فراتشخیصی به طور معنی داری نسبت به درمانهای معمول در کاهش نمره افسردگی (p<0.001)، اضطراب (p<0.001)و اختلالات وسواسی اجباری (p<0.05) موثر بوده است.
نتیجه گیری: اجرای رویکرد فراتشخیصی با عناصر مشترک توسط پرسنل مراکز بهداشتی درمانی قابلیت اجرایی داشته و نویدبخش افزایش ارائه خدمات بهداشت روان در جامعه ایرانی می باشد. استفاده از رویکرد فراتشخیصی نسبت به درمانهای معمول بالینی در اختلالات شایع روان ، دارای کارآمدی و هزینه اثربخشی بیشتری می باشد.
مواد و روش ها: مطالعه از نوع ترکیبی( کیفی-کمی) در استان سمنان انجام شد. در مرحله کیفی، عناوین اختلالات شایع سلامت روان از طریق انجام لیست آزاد با افراد جامعه و مصاحبه های فردی با افراد آگاه کلیدی، استخراج گردید.سپس ابزار مناسب جهت غربالگری این اختلالات ، روا و پایا گردید. در ادامه، پکیج مداخله جهت درمان اختلالات شایع روانی با رویکرد فراتشخیصی ، آماده ، و آموزشهای لازم جهت اجرای مداخلات به پرسنل بهداشتی درمانی داده شد. در انتها، مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی بر روی 500 نفر مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی در دو گروه مداخله ( رویکرد فراتشخیصی ) وکنترل ( درمان روتین) انجام و ارزیابی اثربخشی مداخله سنجش گردید.
یافته ها: سه اختلال روانپزشکی شامل افسردگی ، اضطراب و وسواسی اجباری به عنوان شایع ترین اختلالات روانپزشکی به همراه اختلال عملکرد از بخش کیفی مطالعه استخراج گردید. ابزار غربالگری با 76 گویه جهت سنجش این اختلالات ساخته و از طریق انجام روایی صوری ، محتوا و ملاکی، روا و پایا گردید. در این ابزار، نقطه برش جهت افسردگی، 14 ، جهت اضطراب ، 17 و برای اختلال وسواس 6 بود. سپس با حضور متخصصین و اعضای تیم تحقیق ، محتواهای آموزشی جهت انجام مداخلات فراتشخیصی آماده و توانمندسازی 30 نفر از داوطلبین شاغل در مراکز بهداشتی درمانی جهت انجام مداخلات صورت گرفت. نتایج ارزیابی اثربخشی مداخلات فراتشخیصی نشان داد که میانگین ( انحراف معیار) نمرات افسردگی، اضطراب و اختلالات وسواسی اجباری بعد از انجام مداخله/ درمان روتین در هر دو گروه کنترل و مداخله بطور معنی داری کاهش یافته است، اما تاثیر مداخله با رویکرد فراتشخیصی به طور معنی داری نسبت به درمانهای معمول در کاهش نمره افسردگی (p<0.001)، اضطراب (p<0.001)و اختلالات وسواسی اجباری (p<0.05) موثر بوده است.
نتیجه گیری: اجرای رویکرد فراتشخیصی با عناصر مشترک توسط پرسنل مراکز بهداشتی درمانی قابلیت اجرایی داشته و نویدبخش افزایش ارائه خدمات بهداشت روان در جامعه ایرانی می باشد. استفاده از رویکرد فراتشخیصی نسبت به درمانهای معمول بالینی در اختلالات شایع روان ، دارای کارآمدی و هزینه اثربخشی بیشتری می باشد.
واژه‌های کلیدی: رویکرد فراتشخیصی، کارآزمایی بالینی، اختلالات شایع سلامت روان، افسردگی، اضطراب، وسواسی اجباری
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران
تهران، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی ایران
تلفن دانشگاه : 02166506899
تلفن ناشر : 02145355000 - 02145355555
وبسایت: http://ijpcp.iums.ac.ir
ایمیل: ijpcp@iums.ac.ir
