یکشنبه 21 اردیبهشت 1404
| English
دوره 28، شماره 4 - ( زمستان 1401 )
جلد 28 شماره 4 صفحات 477-460 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Roozbahani S, Dolatian M, Mahmoodi Z, Zandifar A, Alavi Majd H, Nasiri S. Predictors of Maternal Blouse in the Postpartum Period Based on Social Determinants of Health of the World Health Organization Model: A Path Analysis. IJPCP 2023; 28 (4) :460-477
URL: http://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-3822-fa.html
URL: http://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-3822-fa.html
روزبهانی سحر، دولتیان ماهرخ، محمودی زهره، زندی فر عاطفه، علوی مجد حمید، نصیری سعیده. پیشگویی‌کننده‌های غم و اندوه مادری در دوره پس از زایمان بر‌اساس تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت مدل سازمان بهداشت جهانی: تحلیل مسیر. مجله روانپزشكي و روانشناسي باليني ايران. 1401; 28 (4) :460-477
سحر روزبهانی1 
، ماهرخ دولتیان2 ، زهره محمودی3 ، عاطفه زندی فر3 ، حمید علوی مجد4 ، سعیده نصیری5
، ماهرخ دولتیان2 ، زهره محمودی3 ، عاطفه زندی فر3 ، حمید علوی مجد4 ، سعیده نصیری5
1- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
2- گروه مامایی و بهداشت باروری، مرکز تحقیقات مامایی و بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران. ،mhdolatian@gmail.com
3- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم‌پزشکی البرز، کرج، ایران.
4- گروه آمار زیستی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
5- گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی کاشان، دانشگاه علوم‌پزشکی کاشان، کاشان، ایران.
2- گروه مامایی و بهداشت باروری، مرکز تحقیقات مامایی و بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران. ،
3- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم‌پزشکی البرز، کرج، ایران.
4- گروه آمار زیستی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
5- گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی کاشان، دانشگاه علوم‌پزشکی کاشان، کاشان، ایران.
چکیده: (2199 مشاهده)
اهداف اختلالات روانی پس از زایمان طیف وسیعی دارند و یکی از شایع‌ترین آن‌ها، غم واندوه مادری است. مطالعه حاضر با هدف تعیین پیشگویی‌کننده‌های غم و اندوه مادری در دوره پس از زایمان بر‌اساس تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت مدل سازمان بهداشت جهانی با استفاده از تحلیل مسیر انجام شد.
مواد و روش ها مطالعه کمی آینده نگر بر روی 449 زن زایمان‌کرده مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی‌درمانی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی به‌منظور تعیین عوامل پیشگویی‌کننده مرتبط با غم و اندوه مادری با استفاده از تحلیل مسیر در تهران در بازه زمانی از اواخر آبان سال 1399 تا اوایل اردیبهشت 1401 انجام شد. روش نمونه‌گیری تصادفی چند‌مرحله‌ای بود. ابزار مورد‌استفاده در این پژوهش، پرسش‌نامه مشخصات جمعیت‌شناختی و زنان و زایمان، پرسش‌نامه وضعیت اجتماعی‌اقتصادی، پرسش‌نامه عوامل روانی‌اجتماعی، شامل استرس، اضطراب و افسردگی، حمایت اجتماعی درک‌شده، حوادث و تجارب ناگوار زندگی و پرسش‌نامه عوامل رفتاری، از‌جمله پرسش‌نامه خشونت خانگی و رفتارهای ناسالم، بود. غم و اندوه مادر پس از زایمان هم بر‌اساس پرسش‌نامه استین سنجیده شد. برای تحلیل آماری برای سنجش فروانی، میانگین وضریب همبستگی از نرم‌افزار SPSS نسخه 24 و برای آزمون مدل و نیکویی برازش مدل از نرم‌افزار لیزرل نسخه 8/8 استفاده شد
یافته ها از 449 زن مورد‌بررسی در دوره پس از زایمان 4/66 درصد از مادران دارای غم و اندوه مادری بودند. میانگین سن زنان 4/46±26/96 و همسرانشان 5/6±32/17 بود . اکثریت افراد (81/5 درصد) از وضعیت اقتصادی‌اجتماعی متوسط و مطلوب برخوردار بودند و 62/1 درصد مورد خشونت خانگی قرار گرفته بودند. در تحلیل مسیر، وضعیت اقتصادی‌اجتماعی بیشترین اثر منفی غیر مستقیم (-0/088) را با غم مادری داشت. استرس، افسردگی و اضطراب بیشترین اثر منفی مستقیم (B=-0/19) و حوادث ناگوار بیشترین اثر مثبت (B=0/18) را با غم مادری داشتند. خشونت خانگی بیشترین اثر مثبت مستقیم و غیر‌مستقیم (B=0/36) را با غم مادری نشان داد. مدل پیشنهادی در تحقیق از برازش مناسب و مطلوبی برخوردار بود (شاخص نیکویی برازش=1، ریشه میانگین مربعات خطای برآورد=0/09).
نتیجه گیری با‌توجه‌به اهمیت نقش و شیوع بالای غم مادری در سلامت روان زنان پس از زایمان، توجه به این عوامل تأثیر‌گذار جهت پیشگیری و غربالگری از‌نظر تشخیص بهنگام و اقدامات لازم ضروری به نظر می‌رسد.
مواد و روش ها مطالعه کمی آینده نگر بر روی 449 زن زایمان‌کرده مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی‌درمانی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی به‌منظور تعیین عوامل پیشگویی‌کننده مرتبط با غم و اندوه مادری با استفاده از تحلیل مسیر در تهران در بازه زمانی از اواخر آبان سال 1399 تا اوایل اردیبهشت 1401 انجام شد. روش نمونه‌گیری تصادفی چند‌مرحله‌ای بود. ابزار مورد‌استفاده در این پژوهش، پرسش‌نامه مشخصات جمعیت‌شناختی و زنان و زایمان، پرسش‌نامه وضعیت اجتماعی‌اقتصادی، پرسش‌نامه عوامل روانی‌اجتماعی، شامل استرس، اضطراب و افسردگی، حمایت اجتماعی درک‌شده، حوادث و تجارب ناگوار زندگی و پرسش‌نامه عوامل رفتاری، از‌جمله پرسش‌نامه خشونت خانگی و رفتارهای ناسالم، بود. غم و اندوه مادر پس از زایمان هم بر‌اساس پرسش‌نامه استین سنجیده شد. برای تحلیل آماری برای سنجش فروانی، میانگین وضریب همبستگی از نرم‌افزار SPSS نسخه 24 و برای آزمون مدل و نیکویی برازش مدل از نرم‌افزار لیزرل نسخه 8/8 استفاده شد
یافته ها از 449 زن مورد‌بررسی در دوره پس از زایمان 4/66 درصد از مادران دارای غم و اندوه مادری بودند. میانگین سن زنان 4/46±26/96 و همسرانشان 5/6±32/17 بود . اکثریت افراد (81/5 درصد) از وضعیت اقتصادی‌اجتماعی متوسط و مطلوب برخوردار بودند و 62/1 درصد مورد خشونت خانگی قرار گرفته بودند. در تحلیل مسیر، وضعیت اقتصادی‌اجتماعی بیشترین اثر منفی غیر مستقیم (-0/088) را با غم مادری داشت. استرس، افسردگی و اضطراب بیشترین اثر منفی مستقیم (B=-0/19) و حوادث ناگوار بیشترین اثر مثبت (B=0/18) را با غم مادری داشتند. خشونت خانگی بیشترین اثر مثبت مستقیم و غیر‌مستقیم (B=0/36) را با غم مادری نشان داد. مدل پیشنهادی در تحقیق از برازش مناسب و مطلوبی برخوردار بود (شاخص نیکویی برازش=1، ریشه میانگین مربعات خطای برآورد=0/09).
نتیجه گیری با‌توجه‌به اهمیت نقش و شیوع بالای غم مادری در سلامت روان زنان پس از زایمان، توجه به این عوامل تأثیر‌گذار جهت پیشگیری و غربالگری از‌نظر تشخیص بهنگام و اقدامات لازم ضروری به نظر می‌رسد.
نوع مطالعه: پژوهشي اصيل |
موضوع مقاله:
روانپزشکی و روانشناسی
دریافت: 1401/9/29 | پذیرش: 1401/12/15 | انتشار: 1401/10/11
دریافت: 1401/9/29 | پذیرش: 1401/12/15 | انتشار: 1401/10/11
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران
تهران، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی ایران
تلفن دانشگاه : 02166506899
تلفن ناشر : 02145355000 - 02145355555
وبسایت: http://ijpcp.iums.ac.ir
ایمیل: ijpcp@iums.ac.ir
