هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین عوامل مشترک و عوامل اختصاصی اختلال­های اضطرابی و افسردگی بر پایه ابعاد شخصیتی نئو بود. روش:  413 (200 پسر و 213 دختر) دانشجوی دانشگاه تبریز به­روش نمونه­گیری خوشه­ای انتخاب شدند و به این پرسش­نامه­ها پاسخ دادند: پرسش­نامه پنج­عاملی نئو (NEO–FFI)، پرسش­نامه افسردگی بک (BDI–II)، شاخص حساسیت اضطرابی (ASI)، پرسش­نامه نگرانی ایالت پن (PSWQ)، پرسش­نامه وسواسی- جبری مادزلی (MOCI)، پرسش­نامه ترس مرضی اجتماعی (SPIN) و مقیاس محرک­ها- پاسخ­های مربوط به ترس مرضی (PSRS). برای تحلیل داده­ها از روش تحلیل عاملی تأییدی و روش الگویابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته­ها: یافته­ها نشان­گر برازندگی بهتر ساختار پنج­عاملی اختلال­های اضطرابی و افسردگی در مقایسه با ساختار شش­عاملی بود. یافته­ها تنها از روایی سه بعد شخصیتی نئو حمایت کرد. از میان الگوهای ساختاری گوناگون ارزیابی­شده، بهترین برازش مربوط به ساختاری بود که در آن ابعاد مرتبه بالای روان­رنجورگرایی، برون­گرایی و باوجدان­بودن به­شیوه قابل­انتظار روی اختلال­های اضطرابی و افسردگی اثر معنی­داری می­گذارد. نتیجه‌گیری: روان­رنجورگرایی ویژگی مشترک اختلال­های اضطرابی و افسردگی، برون­گرایی پایین ویژگی اختصاصی افسردگی و ترس مرضی اجتماعی و باوجدان­بودن ویژگی اختصاصی وسواسی- جبری است.