چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت سلامت روانی سالمندان مبتلا به بیماری‌های مزمن دستگاه حرکتی (گروه آزمایشی) و مقایسه‌ی آن با گروه گواه انجام شده است.

روش: آزمودنی‌های گروه آزمایشی را 60 بیمار (49 زن و 11 مرد) سالمند سرپایی مبتلا به بیماری‌‌های مزمن دستگاه حرکتی ارجاع شده به درمانگاه توانبخشی بیمارستان شهید فقیهی شهر شیراز درطی دو ماه تشکیل داده‌اند. بیمارانی که با تشخیص پزشک مشکوک به ضایعه‌ی مغزی بودند از نمونه حذف شدند. آزمودنی‌های گروه گواه را 60 نفر سالمند عادی که بیماری‌های مزمن دستگاه حرکتی نداشتند تشکیل دادند. این افراد پس ازهمتاسازی با گروه آزمایشی انتخاب شدند. وضعیت سلامت روانی با فرم تجدید نظر شده فهرست علایم 90 سوالی ارزیابی شد.

یافته‌ها: این بررسی نشان داد که آزمودنی‌های گروه‌ آزمایشی بالاترین نمره‌ها را در ابعاد شکایت‌های جسمی، افکار پارانوئیدی، افسردگی و اضطراب به‌دست آورده‌اند. بین گروه‌های آزمایشی و گواه تفاوت معنی‌داری در بیشتر مقیاس‌ها وجود داشت.  هم‌چنین نمره زنان در بیشتر مقیاس‌ها به‌طور معنی‌داری بالاتر از مردان بود. یافته‌ها گویای آن هستند که در هیچ‌کدام از مقیاس‌ها تفاوت معنی‌داری بین دهه‌های مختلف سالمندی وجود ندارد.

نتیجه: وضعیت سلامت و بهداشت روانی سالمندان مبتلا به بیماری‌های مزمن دستگاه حرکتی، پایین‌تر از وضعیت روانی سالمندانی است که مبتلا به بیماری‌های حرکتی نیستند و مشکلات روان‌شناختی زنان مورد بررسی بیشتر از مردان بوده است. با توجه به یافته‌های این پژوهش به نظر می‌رسد هر نوع برنامه‌ی درمانی یا توانبخشی برای این بیماران باید با توجه به وضعیت روانی آنها طراحی شود.