دکتر امیر محسن راه‌نجات، دکتر مهدی ربیعی، دکتر سید حسین سلیمی، دکتر علی فتحی آشتیانی، دکتر وحید دنیوی، جعفر میرزایی،
دوره ۲۰، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۳ )
چکیده
هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی مدل علّی
فراشناختی برای تبیین نشانه‌های «اختلال استرس پس از ضربه» (PTSD) مزمن ناشی از جنگ انجام شد. روش: پژوهش توصیفی-
همبستگی حاضر با ۸۰ نفر از افراد مبتلا
به PTSD مزمن ناشی از جنگ به روش نمونه‌گیری در دسترس از بین جانبازان
مراجعه‌کننده به مدیریت امور درمان اداره بهداشت و درمان نیروی زمینی ارتش جمهوری
اسلامی ایران انجام شد و پرسشنامه‌های کنترل افکار، باورهای فراشناختی، چک‌لیست
نشانه‌های PTSD و نشخوار فکری برای سنجش علایم بهکار رفت. از رگرسیون چندگانه
برای بررسی فرضیه‌های رابطه‌ای و از شاخص‌های کلی برازش، شاخص‌های مقتصد و شاخص‌های
مقایسه‌ای برای بررسی برازش مدل پیشنهادی و تدوین شده به‌وسیله نرم‌افزار SPSS و Amos graphic استفاده شد. یافته‌ها: نتایج مدل معادلات ساختاری بهمنظور تبیین نشانه‌های PTSD مزمن ناشی از جنگ، از مدل فراشناختی حمایت می‌کند. همچنین نتایج
شاخص‌های برازش کلی مدل معادلات ساختاری (۰۴۱/۰RMSEA=،۹۰/۰GFI:،۸۲/۱c۲=) نشان داد که مدل طراحی شده با داده‌های نمونه، برازش مناسب و
ارتباط نزدیکی با فرض‌های نظری دارد. نتیجه‌گیری: باورهای فراشناختی با میانجی‌گری راهبردهای کنترل فکر و
نشخوار فکری بر نشانه‌های PTSD مزمن ناشی از
جنگ تاثیر گذاشته و این مدل علّی می‌تواند فرمول‌بندی موردی و درمان‌های بالینی را
در کهنه‌سربازان مبتلا به این اختلال تسهیل کند.
