چکیده

هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی توان‌بخشی روانی- اجتماعی در کاهش علایم منفی و بهبود مهارت‌های اجتماعی بیماران بستری مبتلا به اسکیزوفرنیای مزمن انجام شده است.  روش: در این پژوهش 30 آزمودنی به‌عنوان گروه آزمایشی و30 آزمودنی به‌عنوان گروه مقایسه همتاسازی شده و در یک طرح نیمه‌آزمایشی بررسی شدند. برای ارزیابی علایم منفی و مهارت‌های اجتماعی به‌ترتیب از مقیاس ارزیابی علایم منفی و فهرست مهارت‌های اجتماعی بهره گرفته شد. مداخله‌های انجام‌شده (توان‌بخشی روانی- اجتماعی) به‌کمک پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پی‌گیری سه ماهه ارزیابی شدند. یافته‌ها: پس از سه ماه اجرای برنامه توان‌بخشی، علایم منفی گروه آزمایشی نسبت به گروه مقایسه به‌طور معنی‌داری (001/0p<) کاهش یافت. هم‌چنین مهارت‌های اجتماعی گروه آزمایشی به‌طور معنی‌داری (001/0p<) بالاتر از گروه مقایسه قرار گرفت. نتیجه‌گیری: سازگاری برنامه توان‌بخشی، مداخله‌های فشرده، به‌کارگیری گسترده ژتون، ایجاد محیط یادگیری اجتماعی و فعال‌سازی بیماران، از عوامل مؤثر در اثربخشی این مداخله‌ها هستند. هم‌چنین می‌توان توان‌بخشی روانی- اجتماعی را مداخله‌ای مؤثر برای بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا در ایران دانست.