هدف: این پژوهش با هدف بررسی ارتباط میان شدت ولع مصرف و شاخص‌های تکانشگری در سه گروه اصلی معتادان به مواد افیونی در ایران (هرویین، کراک و تریاک) انجام شده است.روش: 77 آزمودنی مرد معتاد در سه گروه: مصرف‌کننده هرویین تزریقی و استنشاقی (37 نفر)، مصرف‌کننده کراک تدخینی (17 نفر) و تریاک تدخینی (23 نفر) به‌کمک یک مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و تطبیق با معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی، نشر چهارم (DSM-IV) در مورد اعتیاد از میان مراجعه‌کنندگان به درمانگاه مرکز ملی مطالعات اعتیاد ایران برای شرکت در این بررسی انتخاب شدند. نخست از هر آزمودنی اطلاعات جمعیت‌شناختی گرفته شد. برای بررسی ابعاد گوناگون تکانشگری، نسخه کامپیوتری مقیاس‌های بارت و زاکرمن و پرسش‌نامه‌های دیکمن و آیزنک به‌کار برده شدند. برای سنجش شدت ولع مصرف از آزمون کامپیوتری شاخص‌های تصویری ایجادکننده ولع مصرف برای معتادان مواد افیونی (هرویین، کراک و تریاک) بهره گرفته شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان‌دهنده بالاتربودن میزان تکانشگری حرکتی و کژکنشی در مصرف‌کنندگان هرویین، در مقایسه با مصرف‌کنندگان تریاک و درجه بالاتر تجربه‌طلبی و خستگی‌پذیری در مصرف‌کنندگان کراک بود. گروهی که ولع بیشتری را تجربه کرده‌ بودند، میزان بالاتری در بی‌برنامگی، تکانشگری حرکتی و شناختی و نمره کلی در آزمون بارت نشان دادند. میزان ولع مصرف در آزمودنی‌ها با سن آنان و نمره تکانشگری عملکردی ارتباط معکوس معنی‌دار و با نمره کلی مقیاس تکانشگری بارت ارتباط مستقیم معنی‌دار نشان داد. نتیجه‌گیری: ویژگی‌های شخصیتی، می‌توانند عامل پیش‌بینی‌کننده مهمی برای میزان ولع مصرف در معتادان مواد افیونی باشند، لذا توجه به این جنبه‌ها می‌تواند به انتخاب درمان مناسب روان‌شناختی جهت  کنترل ولع مصرف که مهم‌ترین پیش‌آیند بازگشت به مصرف مواد است، بیانجامد.