هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش باورهای مسئولیت‌پذیری و فراشناختی در اختلال وسواسی- اجباری در صورت کنترل نگرانی و بررسی روابط درونی بین مسئولیت‌پذیری و باورهای فراشناختی بود.

روش: گروه مورد بررسی 25 بیمار مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری، 25 بیمار مبتلا به اختلال اضطراب منتشر و 25 فرد بهنجار بودند که به روش نمونه‌گیری در دسترس از میان مراجعه‌کنندگان به بیمارستان‌های روانپزشکی شهر شیراز انتخاب شده بودند.  برای اندازه‌گیری باورهای فراشناختی پاسخ‌گویان پرسش‌نامه باورهای فراشناخت-30، برای اندازه‌گیری باور مسئولیت‌پذیری پرسش‌نامه نگرش مسئولیت‌پذیری و برای اندازه‌گیری نگرانی، پرسش‌نامه نگرانی ایالت پنیسلوانیا به‌کار برده شد. داده‌ها به‌کمک روش‌های آماری تحلیل واریانس یک‌راهه و چند راهه، تحلیل کوواریانس یک‌راهه و آزمون‌های تعقیبی مناسب تحلیل شدند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که با کنترل مسئولیت‌پذیری و نگرانی، گروه‌های وسواسی و اضطراب منتشر در باورهای فراشناختی با گروه بهنجار تفاوت معنی‌داری دارند (001/0p<)، اما با کنترل باورهای فراشناختی و نگرانی، گروه‌های وسواسی، اضطراب منتشر و افراد بهنجار در باور مسئولیت‌پذیری تفاوت معنی‌داری نداشتند. هم‌چنین، گروه‌های وسواسی و اضطراب منتشر به غیر از باور نیاز به کنترل افکار در سایر باورهای فراشناختی باهم تفاوت معنی‌داری نداشتند.

نتیجه‌گیری: یافته‌های بررسی حاضر بیشتر از مفهوم‌بندی فراشناختی اختلال وسواسی-اجباری حمایت می‌کند.