شنبه 6 مرداد 1403
| English
دوره 28، شماره 3 - ( پاییز 1401 )
جلد 28 شماره 3 صفحات 403-398 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shariat S V, Shirdel S, Kheradmand S, Shirdel A, Ghasemizadeh M. Designing the Application of Verbal Fluency Test in Persian for Neurocognitive Evaluations. IJPCP 2022; 28 (3) :398-403
URL: http://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-3727-fa.html
URL: http://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-3727-fa.html
شریعت سیدوحید، شیردل سعیده، خردمند شیرین، شیردل علیرضا، قاسمی زاده مهرداد. طراحی نسخه فارسی نرم‌افزار مبتنی بر وب آزمون روانی کلام برای ارزیابی‌های عصب‌شناختی. مجله روانپزشكي و روانشناسي باليني ايران. 1401; 28 (3) :398-403
سیدوحید شریعت1 
، سعیده شیردل 
2، شیرین خردمند3 ، علیرضا شیردل4 ، مهرداد قاسمی زاده5
، سعیده شیردل 2، شیرین خردمند3 ، علیرضا شیردل4 ، مهرداد قاسمی زاده5
1- مرکز تحقیقات بهداشت روان، پژوهشکده پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی،گروه روانپزشکی، دانشگاه علوم‌پزشکی ایران، تهران، ایران.; گروه روانپزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم‌پزشکی ایران، تهران، ایران.
2- گروه روانپزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم‌پزشکی ایران، تهران، ایران. ،saide021@yahoo.com
3- گروه ارتباط تصویری، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اصفهان، ایران.
4- گروه برق، دانشکده فنی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران.
5- گروه بیوالکتریک، دانشکده فنی، دانشگاه امیرکبیر، تهران، ایران.
2- گروه روانپزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم‌پزشکی ایران، تهران، ایران. ،
3- گروه ارتباط تصویری، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اصفهان، ایران.
4- گروه برق، دانشکده فنی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران.
5- گروه بیوالکتریک، دانشکده فنی، دانشگاه امیرکبیر، تهران، ایران.
متن کامل [PDF 1525 kb]
(521 دریافت)
| چکیده (HTML) (1558 مشاهده)
References
متن کامل: (476 مشاهده)
مقدمه
آزمون‌های عصب روان‌شناختی برای تشخیص مشکلات شناختی و عصبی استفاده می‌شوند و در روانپزشکی نیز کاربرد دارند. تست روانی کلام یکی از این آزمون‌هاست که نتایج غیرطبیعی آن ممکن است نشان‌دهنده اختلالات روانپزشکی یا عصبی مانند بیماری آلزایمر، پارکینسون، سکته مغزی و سایر اختلالات شناختی باشد [1]. این آزمون شامل روانی واجی و معنایی است. در روانی واجی، فرد باید هر تعداد کلمه‌ای را که با یک حرف اولیه خاص شروع می‌شود در یک بازه زمانی خاص (معمولاً 60 ثانیه) بیان کند. در روانی معنایی، شرکت‌کننده باید هر تعداد کلمه را که متعلق به یک دسته خاص است، مانند حیوانات یا میوه‌ها یا ظروف آشپزخانه را در یک زمان خاص (60 ثانیه) نام ببرد [2]. محدوده نرمال تعداد کلمات بیان‌شده در زبان‌ها، فرهنگ‌ها و سطوح تحصیلی مختلف متفاوت است [3]. در مرحله اول تحقیق، محدوده نرمال کلمات در هر سن، جنسیت و رده تحصیلی باتوجهبه زبان مادری به دست آمد [4]. باتوجهبه اینکه فرایند مقایسه نتایج از آزمون (تعداد کلمات گفته‌شده یک فرد) با کلمات بازه نرمال در آن رده سنی، جنسیتی و تحصیلی (براساس جداول موجود) نیاز به صرف زمان و جست‌جو در چندین جدول مختلف دارد، ممکن است به علت زمان‌بر بودن با مشکل مواجه شود. برخی تمایلی به استفاده از این آزمون ندارند، فقط به این دلیل که وقت‌گیر است. در‌حالی‌که با استفاده از این نرم‌افزار احتمال خطا در یافتن نتیجه به‌صورت چشمی از جداول موجود، به صفر می‌رسد. همچنین گزینه اعلام نتیجه به‌صورت «موجود در بازه نرمال» یا «خارج از بازه نرمال» باعث سرعت بخشیدن به نتیجه‌گیری آزمونگر از ارزیابی می‌شود. امکان چاپ نتایج نیز با استفاده از گزینه پرینت در نرم‌افزار به مستند شدن کامل نتایج در پرونده بیمارکمک می‌کند. بنابراین تصمیم گرفته شد تا با طراحی نسخه فارسی نرم‌افزار مبتنی بر وب آزمون روانی کلام به کارشناسان کمک شود تا با صرف زمان کمتر و دقت بیشتر این آزمون ارزشمند را انجام دهند و آن را در اختیار کارشناسان بیشتری قرار دهند. با استفاده از این نرم‌افزار در مصرف منابع نیز صرفه جویی خواهد شد، زیرا تکمیل این آزمون در نرم‌افزار تحت وب نیازی به استفاده از کاغذ ندارد.
هدف از این طرح این بود که نرم‌افزاری طراحی شود که برای افراد درگیر در حوزه سلامت مانند روان‌پزشکان، متخصصان مغز و اعصاب، افرادی که در زمینه توان‌بخشی کلامی کار می‌کنند و سایر افراد علاقه‌مند به تحقیق در زمینه شناخت قابل‌استفاده باشد. برای ساخت این نرم‌افزار مبتنی بر وب 2 مهندس نرم‌افزار یکی برنامه‌نویس و دیگری طراح گرافیک استخدام شدند. ابتدا برنامه‌نویسی انجام شد و پس از آن سایت با استفاده از چارچوب Vuejs ایجاد شد که یک چارچوب جاوا اسکریپت به شکل برنامه وب پیشرو و برنامه وب واحد بود.
در طول عملیات برنامه‌نویسی، ابتدا برنامه‌نویس شروع به پیاده‌سازی جداول مربوط به تست روانی کلامی در جمعیت ایرانی (براساس مقاله) کرد و سپس با وارد کردن متغیرهای ثابت به عنوان جدول جست‌وجو، طرح اولیه ساختار این نرم‌افزار را به دست آورد. پس از انجام تست‌های اولیه با کمک 10 نفر از آزمونگران شناختی برای ارزیابی عملکرد اولیه نرم‌افزار از نظر سهولت استفاده، اشکال‌های ساختار اصلی شناسایی شد. سپس طرح‌های گرافیکی مورد‌نظر به نرم‌افزار اضافه شد و درنهایت با ارزیابی 100 مورد از نتایج آزمون‌ها با جدول مربوطه و دریافت خروجی، صحت نهایی نرم‌افزار تأیید شد.
باتوجهبه اینکه در عصر دیجیتال امروزی تقریباً برای همه‌چیز نرم‌افزار وجود دارد و در‌واقع بسیاری از صنایع حرفه‌ای شروع به تکیه بر نرم‌افزار کرده‌اند، این امر در حوزه پزشکی نیز در حال توسعه است. مزایای استفاده از نرم‌افزارهای گوشی‌های هوشمند از‌جمله راحتی، افزایش دقت و در دسترس بودن قابل‌توجه است. از‌این‌رو توسعه نرم‌افزارهای‌های تحت وب قابل‌نصب بر روی گوشی‌ها و سایر دستگاه‌های دیجیتال با استقبال خوبی مواجه شده است. علاوه‌بر‌این، به دلیل افزایش سرعت و کاربر‌پسند بودن، استفاده از تست‌های روانی کلامی در حال افزایش است که خود نوید غربالگری بهتر و تخمین بهتر پیشرفت بیماران شناختی را می‌دهد، مانند مبتلایان به بیماری آلزایمر و افرادی که تحت توان‌بخشی کلامی هستند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
از شرکت‌کنندگان رضایت آگاهانه شفاهی گرفته شد. در‌مورد محرمانه ماندن اطلاعات، روش پژوهش و اجازه خروج از پژوهش اطلاعات کافی داده شد.
حامی مالی
حامی مالی این طرح ستاد توسعه علوم شناختی بود.
مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی: مهرداد قاسمی‌زاده، علیرضا شیردل؛ روش‌شناسی: سیدوحید شریعت؛ اعتبار‌سنجی، تحلیل، تحقیق و بررسی، منابع: سعیده شیردل؛ نگارش پیش‌نویس، ویراستاری و نهایی‌سازی نوشته: سعیده شیردل، سید وحید شریعت؛ بصری‌سازی: شیرین خردمند نظارت، مدیریت پروژه: سید وحید شریعت؛ تأمین مالی: سید وحید شریعت
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.
آزمون‌های عصب روان‌شناختی برای تشخیص مشکلات شناختی و عصبی استفاده می‌شوند و در روانپزشکی نیز کاربرد دارند. تست روانی کلام یکی از این آزمون‌هاست که نتایج غیرطبیعی آن ممکن است نشان‌دهنده اختلالات روانپزشکی یا عصبی مانند بیماری آلزایمر، پارکینسون، سکته مغزی و سایر اختلالات شناختی باشد [1]. این آزمون شامل روانی واجی و معنایی است. در روانی واجی، فرد باید هر تعداد کلمه‌ای را که با یک حرف اولیه خاص شروع می‌شود در یک بازه زمانی خاص (معمولاً 60 ثانیه) بیان کند. در روانی معنایی، شرکت‌کننده باید هر تعداد کلمه را که متعلق به یک دسته خاص است، مانند حیوانات یا میوه‌ها یا ظروف آشپزخانه را در یک زمان خاص (60 ثانیه) نام ببرد [2]. محدوده نرمال تعداد کلمات بیان‌شده در زبان‌ها، فرهنگ‌ها و سطوح تحصیلی مختلف متفاوت است [3]. در مرحله اول تحقیق، محدوده نرمال کلمات در هر سن، جنسیت و رده تحصیلی باتوجهبه زبان مادری به دست آمد [4]. باتوجهبه اینکه فرایند مقایسه نتایج از آزمون (تعداد کلمات گفته‌شده یک فرد) با کلمات بازه نرمال در آن رده سنی، جنسیتی و تحصیلی (براساس جداول موجود) نیاز به صرف زمان و جست‌جو در چندین جدول مختلف دارد، ممکن است به علت زمان‌بر بودن با مشکل مواجه شود. برخی تمایلی به استفاده از این آزمون ندارند، فقط به این دلیل که وقت‌گیر است. در‌حالی‌که با استفاده از این نرم‌افزار احتمال خطا در یافتن نتیجه به‌صورت چشمی از جداول موجود، به صفر می‌رسد. همچنین گزینه اعلام نتیجه به‌صورت «موجود در بازه نرمال» یا «خارج از بازه نرمال» باعث سرعت بخشیدن به نتیجه‌گیری آزمونگر از ارزیابی می‌شود. امکان چاپ نتایج نیز با استفاده از گزینه پرینت در نرم‌افزار به مستند شدن کامل نتایج در پرونده بیمارکمک می‌کند. بنابراین تصمیم گرفته شد تا با طراحی نسخه فارسی نرم‌افزار مبتنی بر وب آزمون روانی کلام به کارشناسان کمک شود تا با صرف زمان کمتر و دقت بیشتر این آزمون ارزشمند را انجام دهند و آن را در اختیار کارشناسان بیشتری قرار دهند. با استفاده از این نرم‌افزار در مصرف منابع نیز صرفه جویی خواهد شد، زیرا تکمیل این آزمون در نرم‌افزار تحت وب نیازی به استفاده از کاغذ ندارد.
هدف از این طرح این بود که نرم‌افزاری طراحی شود که برای افراد درگیر در حوزه سلامت مانند روان‌پزشکان، متخصصان مغز و اعصاب، افرادی که در زمینه توان‌بخشی کلامی کار می‌کنند و سایر افراد علاقه‌مند به تحقیق در زمینه شناخت قابل‌استفاده باشد. برای ساخت این نرم‌افزار مبتنی بر وب 2 مهندس نرم‌افزار یکی برنامه‌نویس و دیگری طراح گرافیک استخدام شدند. ابتدا برنامه‌نویسی انجام شد و پس از آن سایت با استفاده از چارچوب Vuejs ایجاد شد که یک چارچوب جاوا اسکریپت به شکل برنامه وب پیشرو و برنامه وب واحد بود.
در طول عملیات برنامه‌نویسی، ابتدا برنامه‌نویس شروع به پیاده‌سازی جداول مربوط به تست روانی کلامی در جمعیت ایرانی (براساس مقاله) کرد و سپس با وارد کردن متغیرهای ثابت به عنوان جدول جست‌وجو، طرح اولیه ساختار این نرم‌افزار را به دست آورد. پس از انجام تست‌های اولیه با کمک 10 نفر از آزمونگران شناختی برای ارزیابی عملکرد اولیه نرم‌افزار از نظر سهولت استفاده، اشکال‌های ساختار اصلی شناسایی شد. سپس طرح‌های گرافیکی مورد‌نظر به نرم‌افزار اضافه شد و درنهایت با ارزیابی 100 مورد از نتایج آزمون‌ها با جدول مربوطه و دریافت خروجی، صحت نهایی نرم‌افزار تأیید شد.
باتوجهبه اینکه در عصر دیجیتال امروزی تقریباً برای همه‌چیز نرم‌افزار وجود دارد و در‌واقع بسیاری از صنایع حرفه‌ای شروع به تکیه بر نرم‌افزار کرده‌اند، این امر در حوزه پزشکی نیز در حال توسعه است. مزایای استفاده از نرم‌افزارهای گوشی‌های هوشمند از‌جمله راحتی، افزایش دقت و در دسترس بودن قابل‌توجه است. از‌این‌رو توسعه نرم‌افزارهای‌های تحت وب قابل‌نصب بر روی گوشی‌ها و سایر دستگاه‌های دیجیتال با استقبال خوبی مواجه شده است. علاوه‌بر‌این، به دلیل افزایش سرعت و کاربر‌پسند بودن، استفاده از تست‌های روانی کلامی در حال افزایش است که خود نوید غربالگری بهتر و تخمین بهتر پیشرفت بیماران شناختی را می‌دهد، مانند مبتلایان به بیماری آلزایمر و افرادی که تحت توان‌بخشی کلامی هستند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
از شرکت‌کنندگان رضایت آگاهانه شفاهی گرفته شد. در‌مورد محرمانه ماندن اطلاعات، روش پژوهش و اجازه خروج از پژوهش اطلاعات کافی داده شد.
حامی مالی
حامی مالی این طرح ستاد توسعه علوم شناختی بود.
مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی: مهرداد قاسمی‌زاده، علیرضا شیردل؛ روش‌شناسی: سیدوحید شریعت؛ اعتبار‌سنجی، تحلیل، تحقیق و بررسی، منابع: سعیده شیردل؛ نگارش پیش‌نویس، ویراستاری و نهایی‌سازی نوشته: سعیده شیردل، سید وحید شریعت؛ بصری‌سازی: شیرین خردمند نظارت، مدیریت پروژه: سید وحید شریعت؛ تأمین مالی: سید وحید شریعت
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.
References
1.Chapey R. Language intervention strategies in aphasia and related neurogenic communication disorders. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2008. [Link]
2.Henry JD, Crawford JR, Phillips LH. Verbal fluency performance in dementia of the Alzheimers type: A meta-analysis. Neuropsychologia. 2004; 42(9):1212-22. [DOI:10.1016/j.neuropsychologia.2004.02.001] [PMID]
3.Kempler D, Teng EL, Dick M, Taussig IM, Davis DS. The effects of age, education, and ethnicity on verbal fluency. Journal of The International Neuropsychological Society. 1998; 4(6):531-8. [Link]
2.Henry JD, Crawford JR, Phillips LH. Verbal fluency performance in dementia of the Alzheimers type: A meta-analysis. Neuropsychologia. 2004; 42(9):1212-22. [DOI:10.1016/j.neuropsychologia.2004.02.001] [PMID]
3.Kempler D, Teng EL, Dick M, Taussig IM, Davis DS. The effects of age, education, and ethnicity on verbal fluency. Journal of The International Neuropsychological Society. 1998; 4(6):531-8. [Link]
نوع مطالعه: نامه به سردبير |
موضوع مقاله:
روانپزشکی و روانشناسی
دریافت: 1401/3/2 | پذیرش: 1401/6/1 | انتشار: 1401/10/1
دریافت: 1401/3/2 | پذیرش: 1401/6/1 | انتشار: 1401/10/1
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران
تهران، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی ایران
تلفن دانشگاه : 02166506899
تلفن ناشر : 02145355000 - 02145355555
وبسایت: http://ijpcp.iums.ac.ir
ایمیل: ijpcp@iums.ac.ir
